آشنایی با شاک ویو تراپی
شاک ویو تراپی این روزها یکی از رایج ترین و پرکاربردترین روش های درمانی در فیزیوتراپی است. شاک ویو روشی بسیار کم خطر و بدون عوارض است. و می تواند برای درمان بسیاری از آسیب های حرکتی به کار می رود.
اساس کار شاک ویو بر ارسال امواج الکترومغناطیس به درون بافت آسیب دیده استوار است. امواج الکترومغناطیس دو فاز مثبت و منفی دارند. در فاز مثبت امواج واردشده به درون بافت، نیروی مکانیکی به سلول ها وارد می کنند. این نیرو باعث افزایش فشار در درون سلول ها می شود. در فاز منفی امواج حفره هایی در بافت ایجاد می کنند که با سرعت زیاد ترکیده می شوند. مجموع عملکرد دو فاز امواج شاک ویو باعث می شود سلول ها برای ترمیم بافت تحریک شوند.
تاثیرات شاک ویو بر سلول ها
تولید مویرگ:
عملکرد شاک ویو باعث افزایش تولید مویرگ های خونی می شود. در واقع نیروی واردشده از سوی امواج پارگی های بسیار ریزی در بافت ایحاد می کند که بدن برای ترمیم این پارگی ها مویرگ ایجاد می کند. مویرگ ها باعث افزایش خون رسانی و اکسیژن به بافت آسیب دیده می شوند که در نهایت به ترمیم بافت کمک می کند.
افزایش فعالیت سلول های ماست سل:
به طور کلی ایجاد التهاب در بافت ها روش دفاعی بدن است که به وسیله آن پیام آماده باش برای ترمیم آسیب ها را ارسال می کند. اما اگر فرایند ترمیم خودبخودی بافت به خوبی طی نشود، التهاب به درد مزمن و تخریب بافت منجر می شود.
امواج شاک ویو هنگام ورود به درون بافت ها شرایط التهابی ایجاد می کنند. این کار به وسیله افزایش فعالیت سلول های ماست سل انجام می شود. سلول های ماست سل موادی در بافت ترشح می کنند که التهاب را افزایش داده و باعث ایجاد روند ترمیم بافت می شود.
افزایش تولید کلاژن:
کلاژن یکی از مواد ضروری برای ترمیم بافت های استخوانی عضلانی است. عملکرد امواج باعث تحریک سلول های تولید کننده کلاژن می شود که در نهایت به بهبود آسیب بافت ها کمک می کند.
جذب کلسیم:
یکی از تاثیرات پارگی تاندون ها، رسوب کلسیم در آنها و تشکیل توده استخوانی مانند در محل پارگی است. امواج با جذب کلسیم رسوب شده بر روند ترمیم آسیب تاندون ها تاثیر می گذارند.
مقابله با انتقال دهنده های درد:
یکی از انتقال دهنده پیام های درد، ماده پی است. شاک ویو ماده پی را در بافت ها کاهش می دهد.
رهاسازی نقاط ماشه ای:
گرفتگی در نقاط ماشه ای بدن یکی از عوامل مهم ایجاد درد مزمن در قسمت های مختلف است. امواج با ورود به بافت ها به رهاسازی این نقاط کمک زیادی می کنند.
شاک ویو برای کدام بیماری ها مفید است؟
با توصیفاتی که از نحوه عملکرد شاک ویو و تاثیرات آن شرح دادیم، مشخص است که این روش برای درمان آسیب بافت های اسکلتی-عضلانی به کار می رود و بیش از همه برای درمان آسیب های مربوط به تاندون ها و رباط ها کاربرد دارد. شاک ویو در ابتدای ابداع برای درمان بیماری سنگ کلیه استفاده می شد اما رفته رفته با مشخص شدن تاثیرات آن، در درمان آسیب های حرکتی هم مورد استفاده قرار گرفت.
به طور کلی این روش را می توان برای درمان بیماری های زیر به کار برد:
- درد لبه کشکک زانو
- التهاب تاندون ها و رباط ها
- شین اسپلینت یا درد ساق پا
- خار پاشنه پا و دردهای کف پایی
- رسوب کلسیم در تاندون ها و مفاصل
- شکستگی هایی که جوش نخورده اند
- سندرم درد تروکانتریک در بالای ران و بورسیتها لگن
- تنیس البو، گلفر البو و دیگر التهابات تاندونی اطراف آرنج
- تاندونیت آشیل، التهابات فاشیای کف پا و دیگر التهابات کف پا
- اسپاسم های مزمن و باندل های عضلانی اطراف ستون فقرات
شاک ویو چه عوارضی دارد؟
شاک ویو تراپی از کم عوارض ترین و بی خطرترین روش های درمانی است. به طوری که پس از سال ها استفاده از این روش در دنیا تا به حال گزارشی از خطرات آن برای بیماران ثبت نشده است. شاک ویو تنها در زمان استفاده ممکن است کمی درد ایجاد کند. با پایان اعمال موج که تقریبا پنج دقیقه طول می کشد، معمولا درد هم تمام می شود. برای برخی بیماران هم می تواند تورم، کبودی و سرخی به دنبال داشته باشد که البته گذرا است. در مواردی هم دردهای بسیار خفیفی تا یکی دو روز پس از اجرای درمان گزارش شده است.
برای چه کسانی استفاده نشود؟
با همه مزیت های شاک ویو و بی خطر بودنش، این روش برای برخی افراد نباید استفاده شود، از جمله افراد باردار و سنین زیر ۱۸ سال یا کسانی که داروهای ضد انعقاد و کورتون مصرف می کنند. به طور کلی می توان بیماری های زیر را برای منع استفاده آن برشمرد:
- گرفتگی مجاری ادراری به دلیل وجود سنگ
- ناتوانی بیماری در همکاری با درمانگر
- تغییرات پاتولوژیک یا آنوریسم
- ناهنجاری یا نارسایی کلیه
- ناهنجاری در انعقاد خون
- فشار خون بالا
- مشکلات قلبی
- عفونت ادراری
روش درمان با شاک ویو
در صورتی که فیزیوتراپ شما پس از ارزیابی های اولیه، شاک ویو تراپی را تجویز کند، درمان شما آغاز می شود. درمانگر آموزش هایی به بیمار ارائه می کند که لازم است برای کامل شدن درمان توسط بیمار رعایت شود. ابتدا محل اعمال موج مشخص می شود، محل موردنظر را با ژل هایی مخصوص آغشته می کنند و سپس با پروب شاک ویو به آن اعمال می شود. جلسات درمانی هفته ای یک یا دو بار و به مدت سه تا شش هفته ادامه خواهد داشت. توجه داشته باشید که همراهی بیمار جهت رعایت آموزش ها و انجام تمرینات درمانی برای تاثیر بیشتر آن ضروری است اما معمولا بیماران پس از پایان هر جلسه بهبودی قابل ملاحظه ای را تجربه می کنند. به طور کلی موفقیت ۸۰ تا ۹۰ درصدی برای این روش گزارش شده است.
مرکز توانبحشی و فیزیوتراپی یزد با استفاده از به روزترین تجهیزات شاک ویو تراپی این روش را برای بیماران مبتلا به آسیب های اسکلتی عضلانی مخصوصا آسیب های تاندونی به کار می گیرد.